Vietnam, Laos en Cambodja

Cat Ba

De dagen op Cat Ba voelen als een echte vakantie. Behalve Patrick en Frank arriveren nog twee fietsers, Ralph uit Duitsland en David Stanbridge uit Ierland. David heb ik al eerder ontmoet in Wenen en het is bijzonder om elkaar hier weer te zien. ’s Avonds gaan we uit eten en bezoeken een lokale, foute kroeg waar het erg laat wordt (althans voor mijn gevoel). De volgende dag maken Elma, Ab, Patrick en ik een tochtje over het eiland en omdat er geen verkeer is, merk ik dat mijn fiets rare geluiden maakt. Na enig onderzoek blijkt dat het mijn trapas is die kraakt en tikt. De lagers lijken versleten, maar ik kan pas in Hanoi een fietsenmaker vinden die dat kan repareren en dat is nog een paar honderd kilometer verderop.

Ninh Binh

We verlaten het eiland met een snelle veerboot naar Hai Phong die ons in 45 minuten 40 km verderop brengt. Het kost enige moeite om onze fietsen mee te krijgen, maar uiteindelijk lukt het. We varen door het karstgebied, maar de boot is een soort bedompte badkuip en we zien weinig van de omgeving. In Hai Phong maken we opnieuw kennis met het chaotische verkeer. We nemen afscheid van Frank en Patrick die direct naar Hanoi fietsen. Wij willen echter eerst nog een bezoek brengen aan Ninh Binh, een ander mooi karstgebied dat ongeveer 100 km zuidelijker ligt. Via overwegend rustige weggetjes bereiken we Ninh Binh en maken een rondrit op de fiets.

Vanuit Ninh Binh fietsen we naar Lang Yen waar we de Perfume Pagoda willen bezoeken. Langs de weg zien we tal van restaurantjes waar hondenvlees wordt aangeprezen, een delicatesse die we aan onze neus voorbij laten gaan. We komen in het donker aan en blijkbaar gaan de zaken slecht want we worden belaagd door diverse mensen die ons een hotel willen aansmeren en misschien nog belangrijker een boottochtje de volgende dag.

Perfume Pagoda

De Perfume Pagoda is geen echte pagode, maar een verzameling tempels waarvan de belangrijkste in een grot bovenop een heuvel ligt. De enige manier om dit complex te bereiken is over water in een roeiboot. Als we ons kaartje kopen wordt via een luidspreker een oproep gedaan en even later verschijnt een roeiboot met een roeier die ons naar de tempels brengt. Rond het Vietnamese nieuwjaar komen hier duizenden pelgrims op af en is de rivier afgeladen met boten, maar het is nu heel rustig en hooguit enkele tientallen toeristen brengen een bezoek.

Om de grot te bezoeken kan een wandelpad gevolgd worden, maar dat is aan beide zijden volledig dicht gebouwd met winkeltjes van golfplaten zodat je niets van de omgeving ziet. Omdat het zo rustig is, is 99% van de winkeltjes gesloten. Wij nemen de kabelbaan die over het pad en het oerwoud de snelste verbinding vormt. Veel vrouwen met een kinderwens bezoeken de tempel om een druppel van het water op te vangen dat via de wanden naar beneden stroomt. Dit water moet een zwangerschap bespoedigen.

Hanoi

Via rustige weggetjes fietsen we Hanoi binnen waar we worden opgewacht door een lawine van toeterende scooters en brommers te midden van auto’s, vrachtwagens en bussen. We merken dat wanneer we onze snelheid aanpassen aan de andere tweewielers dat het fietsen in deze heksenketel goed te doen is.

De dagen erna struinen we door de stad en ontmoeten opnieuw Frank en Patrick die wachten op hun visum voor Thailand. Ik vind een fietsenmaker, Hanoi Bicycle Collective, die in staat zijn mijn trapas te vervangen en Elma en Ab laten hun fiets daar inpakken voor hun terugvlucht naar Nederland. ’s Avonds bezoeken we kroegjes die tijdelijk op het trottoir worden opgebouwd uit lage plastic krukjes en tafeltjes. Als de politie langs komst worden de kroegjes in een mum van tijd afgebroken en staan de toeristen met hun biertjes op het trottoir tot de politie voorbij is en de tafeltjes en krukjes weer worden neergezet. Het bier dat geschonken wordt is het zogenaamde Bia Hoi, een soort tapbier dat heel goedkoop is, slechts €0,20 per glas en erg goed smaakt.

Afscheid

Op 8 december is het zover. Elma en Ab vliegen terug naar Nederland na veel gedoe met de vliegmaatschappij over het vervoer van hun fietsen. Het is voor mij een moeilijk afscheid. We hebben bijna zes weken samen gereisd en het idee om weer alleen verder te gaan vind ik moeilijk. Het was erg leuk om met z’n drieën te fietsen, maar het maakte me ook lui. Elma was meestal bezig de route uit te stippelen zodat ik er alleen maar achteraan hoefde te fietsen en Ab deed zijn best om de menu’s in de restaurants uit het Chinees of Vietnamees te vertalen zodat ik alleen maar hoefde aan te schuiven en mee kon eten. Ik neem afscheid en fiets Hanoi uit op weg naar Siem Reap in Cambodja, een tocht van ruim 1500 km. Ik heb daar afgesproken met een aantal fietsvrienden om de kerst te vieren en het is een uitdaging om daar op tijd aan te komen. De eerste dagen fiets ik vooral over Highway 1, de verbinding tussen Hanoi en Ho Chi Minh. Hoewel ik goed opschiet is de rit een verschrikking vanwege de enorme hoeveelheid lawaai.

Lawaai, een eerste levensbehoefte

Ik wil even stilstaan bij het oorverdovende kabaal waaraan je wordt blootgesteld als je op de fiets door Vietnam reist. Deze korte beschouwing is geheel persoonlijk en geven slechts weer hoe ik de geluidsoverlast ervaar.

Levensbehoefte

Het lijkt alsof lawaai in Vietnam een eerste levensbehoefte is. Om voldoende lawaai te produceren worden meerdere middelen ingezet. De eerste bron van herrie is het verkeer. Alle motorvoertuigen, van vrachtauto tot scooter of brommer zijn voorzien van een claxon. Er wordt vrijwel continu geclaxonneerd en ik vraag me af of het niet praktischer zou zijn voor de bestuurders om de bedrading om te draaien zodat de claxon tijdelijk uitgaat wanneer de knop wordt ingedrukt. Er wordt vooral geclaxonneerd wanneer gevaar dreigt en dat is hier vrijwel overal. In de bebouwde kom zijn vermoedelijk snelheidsbeperkingen, maar niemand houdt zich daaraan zodat enorme Amerikaanse trucks en bussen op volle snelheid door dichtbevolkte straten scheuren. Om het wegverkeer te waarschuwen dat een gevaarlijke situatie dreigt, bijvoorbeeld een kruising, zijn dwars op de weg series verhoogde strepen aangebracht die een onaangename trilling veroorzaken als je daar te hard overheen rijdt. Het doel is om de snelheid van de voertuigen te verminderen. Gelukkig voor de gemotoriseerde weggebruiker zijn deze strepen op de hoofdweg vrijwel volledig weggesleten zodat zij ongehinderd door kunnen rijden. Omdat deze weggebruikers zich echter wel bewust zijn van de gevaren die dreigen en ze een bijdrage willen leveren aan de verkeersveiligheid beginnen ze onmiddellijk te claxonneren om iedereen te waarschuwen dat ze in aantocht zijn. Vaak roept dit een reactie uit van de andere weggebruikers die op hun beurt ook beginnen te claxonneren met als gevolg dat er een kakofonie aan herrie ontstaat.

Claxons in soorten en maten

Er is een soort ongeschreven regel dat naarmate een voertuig groter is, de claxon ook groter moet zijn. De logica daarachter is volstrekt onduidelijk en in Vietnam wordt die regel grotendeels omzeild doordat men claxons installeert die niet van fabriekswege zijn geleverd. De grote Amerikaanse trucks vormen doorgaans de uitzondering, zij hebben diepe, sonore claxons die klinken als een beer die ruw uit z’n winterslaap wordt gewekt. De meest irritante claxons zijn aanwezig op bussen en middelgrote vrachtauto’s. Deze maken het geluid van een kalkoen die met steroïden is opgefokt en bereiken een geluidsniveau dat iedere veiligheidsnorm verre overschrijdt. Wanneer deze claxons worden gebruikt, bij voorkeur op een meter afstand van je oren beginnen je schedelnaden te wijken, je trommelvliezen gaan aan gruzelementen, je zenuwen beginnen te rafelen, je ingewanden gaan over in een vloeibare vorm en het bloed begint uit je oren, ogen en neus te lopen, je ademhaling stopt en je moet met de geringe hersenactiviteit die je nog rest als eerste proberen die weer op gang te brengen door tegen jezelf te zeggen: “Adem in! Adem uit!”. Aan het eind van de dag is mijn energieniveau als gevolg van al dit geweld tot nul gedaald en loop ik als een zombie rond. Ik denk dat een hele avond met je hoofd in de luidsprekers van een discotheek minder heftig is dan een uurtje rondrijden in het verkeer hier.

Alternatieve vormen van herrie

Om ongemakkelijke stiltes te vermijden, op momenten dat er even geen verkeer is, worden haakse slijpers ingezet. Vrijwel overal zijn mensen bezig met haakse slijpers om betonijzers door te zagen. Het gebruik van deze slijpers is echter facultatief; het is ook toegestaan om gebruik te maken van cirkel- of kettingzagen of indien gewenst drilhamers of -boren om herrie te maken. Als dit niet voldoet om de gewenste hoeveelheid lawaai te genereren wordt als laatste redmiddel karaoke toegepast. Karaoke is een uiterst populaire manier van herrie maken in Zuidoost Azië en behalve de speciale café’s en bars hebben ook veel particulieren een eigen karaoke set. Omdat veel huiskamers open zijn aan de straatzijde dragen zij op hun beurt ook hun steentje bij aan de enorme hoeveelheid geluidsvervuiling. De bedoeling lijkt om zo vals mogelijk te zingen en na diverse voorbeelden hiervan te hebben aangehoord ben ik blij dat Vietnam is uitgesloten van het Eurovisie songfestival.

Laos

Vanuit Vinh fiets ik naar de grens met Laos over mooi landweggetjes en klim naar een hoogte van 700 m naar de grenspost. Het is een mooie tocht en ik fiets door het regenwoud omhoog. Het wordt steeds mistiger en het miezert een beetje. Op de pas is de mist zo dicht dat het zicht beperkt is tot enkele tientallen meters en het is er koud. Onderweg word ik ingelopen door Isolde en Frank uit Amersfoort die ik enkele dagen hiervoor al had ontmoet in Lang Yen. Samen zoeken we naar een loket waar we ons stempel kunnen ophalen. Volgens de ambtenaar moeten we daar 1 dollar voor betalen, maar als ik vraag waarom, begint hij te lachen en krijgen we het stempel gratis.

Een kilometer na de grenspost breekt de zon door en de temperatuur stijgt eindelijk naar een aangename 25 graden. We fietsen gedrieën naar Lak Sao waar we een hotelletje zoeken. De volgende dag ga ik alleen verder in de richting van Thakhek, een stad aan de Mekong. De route voert door een heuvelachtig landschap en op een gegeven moment ben ik omringd door water. In het water staan allemaal dode bomen en het geheel geeft de indruk van een antediluviale wereld waar ieder moment dinosaurussen uit het water kunnen verschijnen.

De dagen erna fiets ik langs de Mekong naar het zuiden en aan de overkant kan ik Thailand zien liggen. Op weg naar Savannakhet fiets ik over een paadje dat heel snel slechter wordt; veel zand, diepe erosiegeulen en boomwortels. Ik val twee keer, iets dat me in de voorgaande 12000 km geen een keer is overkomen, en ik arriveer enigszins gehavend op mijn bestemming. Om een beetje te herstellen neem ik de volgende dag een bus naar Pakse, een afstand van 250 km. Van Pakse fiets ik 130 km naar Muang Khong een dorp in het zuiden van Laos dat op een van de 4000 eilanden ligt op de grens met Cambodja. Ik vind een boot die me naar de overkant brengt en blijf een dagje om uit te rusten en me voor te bereiden op de laatste 400 km naar Siem Reap.

Cambodja

De grensovergang tussen Laos en Cambodja is de meest corrupte in Zuid-Oost Azië en ik zie er dan ook tegenop om er heen te gaan. Aan de Laotiaanse kant moet ik 2 dollar betalen voor een stempel. Weigeren te betalen lijkt geen optie ook al vraag ik om uitleg. Ik verlaat Laos en kom aan bij de Cambodjaanse kant waar een jongeman me erop wijst dat ik eerst langs een loket moet voor een gezondheidsverklaring, kosten 1 dollar, voor ik mijn visum kan aanvragen. Ik weiger en loop direct naar het loket voor het visum. De jongeman loopt achter me langs en informeert de man achter het loket van mijn weigering, waarop deze mij meldt dat ik eerst een gezondheidsverklaring moet halen. Ik doe alsof ik hem gehoorzaam, maar in plaats daarvan loop ik naar een tafel met formulieren waarvan ik een moet invullen. Ik lever het in, zonder gezondheidsverklaring en krijg mijn visum zonder verdere problemen. Nog één keer moet ik mijn paspoort tonen en dan ben ik in Cambodja. Direct na de grens staan enkele eetstalletjes waar een grote groep backpackers verveeld zit te wachten op de bus naar Phnom Penh. Een Cambodjaan vraagt of ik interesse heb in een minibus naar die stad wat ik lachend afwijs.

De weg in Cambodja is een stuk slechter dan in Laos en sinds tijden rijd ik weer over steenslag en wasbord. Ik fiets door naar Stung Treng en de volgende dag steek ik de Mekong over; nog 300 km naar Siem Reap. De eerste twee dagen is de weg heuvelachtig en heb ik wind tegen, maar ik vorder gestaag. Ik besluit om Koh Ker, een minder bekend tempelcomplex buiten Angkor Wat te bezoeken. Tien kilometer voor ik Srayong, het naastgelegen dorp bereik word ik ingelopen door twee fietsers. Al van verre herken ik Birgit en Elie met wie ik heb afgesproken in Siem Reap. Gezamenlijk fietsen we door naar Srayong waar ik overnacht in een homestay. Birgit en Elie fietsen door en bereiken de volgende dag Siem Reap.

Koh Ker

Koh Ker was de hoofdstad van de Khmer tussen 928 en 944. Verscholen in de jungle liggen verschillende tempels waarvan Prasat Thom de belangrijkste is. De tempel bestaat uit een piramide met een hoogte van 40 m en doet denken aan de bouwwerken van de Maya’s. In de omgeving liggen de resten van diverse andere tempels en ik fiets er ’s morgens ongestoord langs.

Daarna zet ik koers naar Siem Reap en heb mijn hoop gevestigd op een homestay nog zo’n 60 km van Siem Reap. Daar aangekomen blijkt het een enorme smerige bende te zijn en ik besluit na maanden om mijn tent weer eens op te zetten. Ik vraag een Cambodjaanse familie of ik achter hun huis mijn tent mag opzetten en bereid een pakje instant noodles dat ik al sinds China in mijn tas heb zitten. Als ik gesetteld ben en alle vragen van de kinderen en volwassen heb beantwoord: “What’s your name?”, komt de politie langs om te melden dat ik alles moet inpakken. Ze vinden het hier niet veilig en stellen voor dat ik mijn tent bij het politiebureau opzet. Ik smeek of ik mag blijven staan en dat het hier veilig is en uiteindelijk mag ik blijven.

Prasat Beng Mealea

Het is ’s nachts erg vochtig en het duurt tot een uur of acht voor mijn tent droog is. Terwijl ik mijn tassen op mijn fiets pak ga ik door m’n rug; het gevolg van maanden overnachten in hotels en te weinig beweging (behalve fietsen). Het lijkt mee te vallen en ik fiets naar Prasat Beng Mealea, een tempel gebouwd door Suryavarman II en gebaseerd op het grondplan van Angkor Wat. Als ik tegen negen uur aankom rijdt de ene na de andere bus de parkeerplaats op en tientallen Koreanen worden uitgeladen. Te midden van deze luidruchtige medetoeristen loop ik naar de ruïnes die vrijwel volledig zijn overwoekerd door het oerwoud. De vele selfie-makende Koreanen maken dit niet tot het meest geslaagde uitstapje dat ik gemaakt heb, terwijl de tempel toch erg mooi is en veel indruk op me maakt. Bij de uitgang loop ik langs een groepje mannen die de een na de ander hun keel schrapen en op de grond spugen; Chinezen!

Ik pak mijn fiets en begin aan de laatste 50 km naar Siem Reap. Een route app,  maps.me, doet een suggestie voor een route en ik begin daar enthousiast aan. Ik eindig echter op een pad dat snel slechter wordt en grote delen staan onder water. Via tal van omweggetjes en veel geduw en getrek aan mijn fiets kom ik weer op een grotere weg, maar inmiddels is mijn rugpijn verhevigd en de laatste 30 km naar mijn bestemming zijn een ware beproeving. Dodelijk vermoeid kom ik op kerstavond aan bij Uncle’s House, het hostel waar ik met andere fietsers heb afgesproken. Sinds 8 december heb ik in 16 dagen 1550 km afgelegd waarvan 1300 op de fiets!

Kerst in Siem Reap

Aan het eind van de middag arriveren Jailen, William, Mischa, Birgit en Elie. Het is heel bijzonder om al deze mensen die ik gedurende mijn fietstocht heb leren kennen in Turkije, Iran en Kirgizië hier weer te zien. ’s Avonds gaan we naar een restaurant waar nog meer fietsers aanschuiven.

Het is een gezellige avond. We gaan vroeg terug naar ons hostel omdat een grote groep de volgende dag naar Angkor Wat wil. Ik besluit om niet mee te gaan omdat mijn rug steeds pijnlijker wordt. Op eerste kerstdag lig ik grotendeels op bed omdat ik me nauwelijks kan bewegen. Mijn kerstdiner bestaat uit 5 pindakoekjes die nog in mijn tas zaten omdat ik niet in staat ben naar de winkel te lopen. Gelukkig gaat het de dag erop iets beter en ga ik ’s avonds mee naar het bug cafe dat diverse geleedpotigen op het menu heeft staan. Ik bestel spiesjes met gefrituurde schorpioen, tarantula, sprinkhaan en watertor. De tarantula is het lekkerst, de pootjes smaken als uitgebakken spek en het lijf heeft de textuur en smaak van gebakken lever. De schorpioen is ook niet slecht, maar de sprinkhanen kraken vooral en de watertor vind ik smakeloos.

En nu?

Ik hoop morgen voldoende hersteld te zijn om een bezoekje te kunnen brengen aan Angkor Wat. Daarna ga ik naar Phnom Penh om oud & nieuw te vieren en om een visum voor Thailand te regelen. Mijn oorspronkelijke plan om Australië te bezoeken heb ik laten varen; te weinig tijd en te duur. Gisteren heb ik een vliegticket geboekt van Singapore naar Amsterdam. Ik keer terug op 25 maart in Nederland.