Oezbekistan

Ik ben in Dushanbe en sta op het punt te vertrekken naar de Pamir. Ik probeer nog even de blog bij te werken, maar het internet heeft ons de laatste dagen in de steek gelaten. Daarom een verslagje zonder veel foto’s. Volgende keer beter. 😉

De tocht van Tasjkent naar Samarkand is niet heel spectaculair. Het landschap is vrijwel geheel vlak en hoofdzakelijk in gebruik voor akkerbouw. Hoewel ik probeer om snelwegen te vermijden was dat ook hier niet helemaal mogelijk. Het wegdek op de binnenwegen is verschrikkelijk en het is dan ook niet verbazingwekkend dat ik hier mijn eerste lekke band kreeg. Overigens is het wegdek op de snelwegen niet altijd veel beter. Langs de wegen lopen betonnen irrigatiekanalen en de kinderen, maar ook volwassenen maken daar dankbaar gebruik van door ze als bad te gebruiken. Voortdurend zijn herders met hun kuddes schapen of koeien op zoek naar gras.

De eerste avond was ik op zoek naar een slaapplaats, liefst uit het zicht want de Oezbekistan is een politiestaat en toeristen zijn verplicht zich iedere 72 uur te laten registreren in een hotel. Wild kamperen past niet goed in die strategie. Omdat ik geen goede plek kon vinden belandde ik bij een terreintje waar enkele zeecontainers stonden met daarnaast enkele, volledig verroestte vrachtauto’s. ik vroeg of ik mijn tent mocht opzetten, maar kreeg tot mijn verbazing een bed aangeboden in een van de containers. De beheerder vertrok en keerde even later terug met bier en meloenen. Er was ook nog een gerookte vis; ik mocht het stukje met hom of kuit hebben; een delicatesse! Ik vond het echter niet zo lekker. ’s Avonds kwam er een grote pan op tafel met lamsvlees, uien en aardappels. De maaltijd werd afgesloten met thee en daarna heb ik heerlijk geslapen. De volgende ochtend bestond het ontbijt uit meloen met brood en thee en daarna vervolgde ik mijn tocht.

Twee dagen later zette ik mijn tent op naast een verlaten tankstation. De nachtwaker daarvan kwam mijn tent even bewonderen en vond dat het er goed uit zag. De volgende ochtend kwam een voorbijganger mij verblijden met 4 tomaten. Toen ik na 15 km in een dorpje stopte om brood te kopen zodat ik die met mijn tomaten als ontbijt kon eten werd ik binnengevraagd en kreeg ik koffie en meloen aangeboden. In een ander dorpje waar ik water wilde kopen kreeg ik een kilo druiven aangeboden. Hoewel Oezbeken minder uitgesproken zijn dan Iraniërs zijn ze niet minder gastvrij!

Samarkand

De plaatsnaam Samarkand wekt onmiddellijk associaties op met de zijderoute. Verspreid over de stad staan prachtige moskeeën, medresses (koranscholen) en mausoleums. De meeste zijn in de afgelopen jaren gerestaureerd, of liever gezegd gereconstrueerd; ze zien er uit alsof ze gisteren zijn gebouwd. Desalniettemin zijn ze erg indrukwekkend. Het beroemdste complex is de Registan waar drie medresses bij elkaar zijn geplaatst. De oudste is de Ulugbek medresse die werd voltooid in 1420, de andere twee, de Sher Dor (leeuwen) medresse en de Tilla-Kari medresse zijn een stuk jonger en werden gebouwd in 1636 en 1660. Het plein tussen de medresses was in gebruik als bazaar. De Tilla Kari medresse heeft een prachtige moskee met een ‘gouden’ plafond dat symbolisch is voor de rijkdom van de stad in de periode dat de medresse gebouwd werd. ’s Avonds is er een lichtshow die soms een beetje kitscherig overkomt.

De Registan

 

Niet ver daar vandaan ligt een grote islamitische begraafplaats, Shah I Zinda, die eeuwen terug gaat. Vanaf de ingang voert een straatje naar boven waarlangs verscheidene mausoleums staan, de een nog prachtiger dan de andere. Het is er erg druk, niet alleen met westerse toeristen, maar ook veel Oezbeken bezoeken deze plek. Veel van hen bidden tot de overledenen die hier zijn bijgezet.

Op weg naar Dushanbe

De volgende ochtend begint mijn traject naar Dushanbe in Tadzjikistan. Ik moet omrijden want de kortste route voert via een grensovergang die is gesloten vanwege spanningen tussen beide landen. Dat scheelt een paar honderd kilometers, maar die zijn minder heuvelachtig en dus klaag ik niet, er zijn nog heuvels genoeg. Vanuit Samarkand gaat de weg omhoog, eerst langzaam, maar in de laatste 10 km moet ik ruim 600 m klimmen. Eenmaal boven bestaat de beloning uit een prachtig uitzicht. Vrijwel direct na de pas zie ik twee fietsen staan bij een klein restaurantje. De fietsen zijn van een Duits stel, Ludwig en Nina. Ludwig had ik al eens ontmoet in het noorden van Servië. We fietsen samen verder naar beneden op jacht naar een clubje van vier andere fietsers die mogelijk in Shakrisabz zouden zijn. In deze provincieplaats staan de resten van wat ooit het zomerpaleis van Timur is geweest, de ‘stichter’ van Oezbekistan. Er is niet veel van over, behalve de ingang en ommuring die gigantisch zijn. De Engelsen waren er niet, maar wel twee Belgische fietsers, Katrien en Jef. Terwijl de anderen doorfietsen doe ik boodschappen en ga wat eten. ’s Avonds heb ik een slaapplaats bij een soort steenfabriek. De eigenaar sleept zijn eigen dekens naar buiten en ik mag binnen slapen.

Ik rijd de volgende ochtend vroeg weg en ontbijt na enkele kilometers langs de weg. Na enkele minuten komen Katrien en Jef voorbij en we fietsen samen verder. Ik ben blij met hun gezelschap, niet alleen omdat het aardige mensen zijn, maar vooral omdat ze me motiveren niet af te stappen bij de eerste, de beste helling. ’s Avonds vinden we een kampeerplek in de buurt van een herder met zijn familie. Iedereen komt even kijken wat we aan het doen zijn. ’s Morgens, terwijl ik mijn tassen inpak kom ik een schorpioen tegen die een veilig plekje in mijn tent had gevonden. Gelukkig steekt hij me niet en ik weet hem veilig te verwijderen.

De dagen hierna zijn erg heet en we pauzeren ’s middags enkele uren in restaurants waar een soort ligbedden staan. Aan het eind van de middag gaan we verder en kamperen op mooie plekken. Een keer zelfs naast een rivier zodat we het stof en zweet van ons af kunnen wassen. De weg gaat omhoog en omlaag en voert ons door een erg droog landschap met prachtige canyons. Het wegdek is verschrikkelijk slecht en bestaat uit een lappendeken van stukjes asfalt waardoor we hotsend en botsend voortgaan. Als het asfalt ontbreekt wordt het heel erg stoffig en moeten we naar adem happen als we worden ingehaald door auto’s. In de dorpen worden we enthousiast begroet door kinderen die naar de weg rennen zodat ze onze handen kunnen klappen als we langsfietsen.

Andere fietsers

Vrijwel alle fietsers die op weg zijn naar China en verder willen over de Pamir Highway fietsen. Deze route voert over de M41, een weg die dwars door het Pamirgebergte is aangelegd door de Russen. Dushanbe, de hoofdstad van Tadzjikistan is zo’n beetje het begin van dit traject en iedereen is op weg daarnaar toe. Het wordt dan ook steeds drukker met fietsers. Het grappige is dat het vaak mensen zijn die je al eerder hebt ontmoet, of van wie je de namen al gehoord hebt van anderen. Soms fietst een groepje samen om verderop weer op te splitsen.

De grens met Tadzjikistan

Katrien, Jef en ik vinden een kampeerplaats vlak voor de grens waar we de volgende ochtend vroeg aankomen. Al onze bagage wordt gescand en daarna moeten alle tassen open en de inhoud wordt doorzocht. Een van de beambten vraagt me of ik drugs bij me heb. Daarna vraagt hij of ik een pistool heb waarbij hij een houding aanneemt alsof hij een AK 47 leeg schiet. Beide vragen kan ik ontkennend beantwoorden en na nog enkele hobbels mag ik de grens over. In Tadzjikistan worden mijn tassen niet gecontroleerd en na ongeveer 2 uur heb ik alle formaliteiten doorlopen en ben ik in een nieuw land.

Green House Hostel

Vanaf de grens is het nog ongeveer 70 km naar Dushanbe. De stad doet erg Oostblok aan en staat vol grauwe flats en andere gebouwen. Daarnaast zijn er veel ‘communistische’, zielloze monumenten en in het centrum staat een enorme vlaggenmast met de Tadzjikistaanse vlag. We fietsen door de stad naar het Green House Hostel, een soort verzamelplaats van fietsers die op weg zijn naar de Pamir. Als we aankomen staan op de binnenplaats ongeveer 25 fietsen, vaak in onderdelen uit elkaar. Er worden allerlei reparaties uitgevoerd, variërend van banden plakken tot het vervangen van assen, kettingen, cassettes en het opnieuw spaken van wielen. Het is een bont gezelschap en ik vind het bijzonder om dit mee te mogen maken. Vanochtend heb ik mijn fiets schoongemaakt en geen problemen geconstateerd. Ik moet nog een paar boodschappen doen en dan ben ik ook klaar om richting de Pamir te gaan. Er zijn drie routes waarvan eentje langs de Afghaanse grens loopt; deze is het populairst en ik ga deze ook fietsen. De route is vrijwel geheel onverhard maar lijkt geweldig. Ik ben vermoedelijk vier weken onderweg om dit traject van ongeveer 1500 km, met passen boven de 4500 meter af te leggen.