Van Sofia naar Istanboel

De route van Sofia naar Istanboel was niet de meest enerverende. Dat was grotendeels mijn eigen keuze. Na weken lang de rivieren te hebben gevolgd, erg mooi maar hemelsbreed leg je weinig kilometers af, koos ik ervoor een route te volgen die iemand anders had geplaatst op internet en die min of meer de kortste weg naar Istanboel vormde. In Bulgarije was dat goed te doen, want de weg was relatief rustig. De nieuwe weg naar Istanboel trok al het vrachtverkeer naar zich toe en de oude weg die wij volgden was grotendeels verlaten, maar werd ook niet meer onderhouden. Allerlei oude tankstations met restaurantjes en winkeltjes waren nu verloederd en uitgestorven. Af en toe had ik het idee door het ‘Wilde Westen’ te fietsen, het enige dat ontbrak was het tumbleweed dat je in films altijd over de weg ziet rollen.

Op weg naar Plovdiv

Plovdiv

De meeste plaatsen waar we doorheen reden ademen nog steeds de sfeer van het Oostblok, althans zo voelde dat voor mij. De huizen zijn grauw en grijs en er is weinig gedaan om het een en ander op te fleuren. Gelukkig zijn er ook uitzonderingen zoals Ihtiman, waar men het centrum erg aan het opknappen was met fonteinen en terrasjes. Wat mij en mijn reisgenoten Alf en Dom enorm verraste was Plovdiv, de tweede stad van Bulgarije. Het centrum van deze stad heeft vele Romeinse resten zoals een theater en een stadium dat deels zichtbaar is teruggebracht in het straatbeeld. Het is een heel bruisende stad met veel kunst op straat en het is, denk ik terecht, dat het de culturele hoofdstad van Europa wordt in 2019.

Edirne

Na Plovdiv werd de route enigszins saai. De etappe van Haskovo naar Edirne was erg lang, 117 kilometer en voerde op het laatst nog een stukje door Griekenland. Griekenland en Turkije liggen elkaar niet zo goed en de aanwijzingen naar de grens waren minimaal. Verwijzingen naar Edirne, toch een stad van 170.000 inwoners ontbraken in Griekenland volledig.

Nadat we de grens waren gepasseerd volgde een enigszins eentonige weg tot we bij een splitsing kwamen en de rivier moesten oversteken over een twaalfde eeuwse brug en Edirne plotseling voor ons lag. Dat was een magistrale ervaring. Ik denk dat middeleeuwers dezelfde ervaring moeten hebben gehad als ze een grote stad naderden waar de torens van de kathedraal hoog boven bebouwing uitstaken. Zo is het ook met Edirne, dat een stuk hoger ligt dan de omgeving en waar de minaretten van de grote moskeeën de skyline bepalen. Eenmaal in de stad, met gruwelijke hellingen, maakte de stad opnieuw een enorme indruk. Het was enorm druk met veel terrasjes en een heel aangename sfeer. Een groot verschil met Bulgarije.

Voordat we de volgende dag onze reis vervolgden hebben we eerst nog een wandeling gemaakt en de grote moskee bezocht. Het is een magistraal bouwwerk en een van de vele moskeeën die door Sinan zijn gebouwd. Daarna over de grote weg richting Istanboel. Dat was een nachtmerrie. Niet alleen was de weg heel erg druk en moesten we over de vluchtstrook fietsen, ook was het een opeenvolging van heuvels en dalen die elkaar eindeloos opvolgden. Er was geen meter vlak en dat was uiterst vermoeiend. Daarom besloot ik de volgende dag een alternatief te zoeken. Alf en Dom kozen voor de grote weg, maar hadden daar ’s avonds spijt van. Mijn route volgde grotendeels de lokale riviertjes en voerde door kleine dorpjes wat mij uitstekend beviel. Het was wel een stuk langer dan de route van mijn reisgenoten, maar ik was aan het eind van de dag nog vol energie.

Alternatieve route naar Corlu. Rechtsonder twee Thracische grafheuvels.

De volgende dagen waren er vrijwel geen alternatieven; Istanboel is gigantisch en tientallen kilometers voordat het centrum wordt bereikt rij je al door de bebouwing. Het verkeer is hectisch, lawaaiig en stinkend. Alf en Dom kozen weer voor de grote weg en ik deed mijn best deze te vermijden. We strandden uiteindelijk in een hotel vlakbij het Atatürk vliegveld en fietsten de volgende dag de resterende 30 kilometer. Dat was een feestje. Vrijwel langs de gehele kustlijn is inmiddels een fietspad aangelegd en zo bereikten we relatief ontspannen de Sultan Ahmet moskee, ook wel de Blauwe Moskee genoemd, en de Haghia Sofia.

Omdat Alf de volgende dag terug zou vliegen naar Londen hebben we ’s middags een paar hoogtepunten bezocht waaronder de Egyptische bazaar, de Haghia Sofia en de naastgelegen cisternen.

Istanboel

In Istanboel hebben we een paar dagen rust. Althans Dominic en ik, want Alf is terug naar Londen. Ik heb mijn fiets laten nakijken, want er waren een paar dingen versleten, zoals de ketting, versnellingskabels en er waren problemen met de remmen. Op maandagochtend hebben Dom en ik het Iraanse consulaat bezocht om een visum voor Iran te verkrijgen. In het consulaat werden we in een kleine en bedompte ruimte geleid waar we een nummertje moesten trekken. Eenmaal bij het loket kregen we te horen dat we ons eerst online moeten aanmelden. Terug in het hotel bleek de website niet te werken. Na enig speuren bleek dat de website die sinds januari in gebruik is nog door niemand succesvol is benaderd. We gaan op zoek naar alternatieven, zoals een aanvraag via een reisbureau. Woensdag gaan Dom en ik met de boot naar Yalova dat aan de andere kant van de Zee van Marmara ligt. Daarna gaan we naar het meer van Iznik. Ik heb daar speciale herinneringen aan omdat ik in de zomer van 1988 in die omgeving drie maanden heb opgegraven.

Transformatie of deformatie?

De dagen voorafgaand aan mijn vertrek uit Nederland kon mijn brein niet bevatten dat ik op reis zou gaan. De eerste weken van mijn reis drong dat besef ook niet door. De tocht voerde door bekend terrein en de steden en dorpen waar ik doorheen kwam voelden erg vertrouwd. Het landschap, de bebouwing, maar ook de mensen, hoewel anders waren nog steeds bijzonder vergelijkbaar met ‘thuis’, afgezien van de fietspaden natuurlijk. Bovendien had ik het gevoel dat wanneer ik zou omkeren ik in een paar dagen thuis zou zijn; telkens wanneer ik op de kaart keek leek Nederland erg dichtbij.

Na het oversteken van de grens met Tsjechië merkte ik voor het eerst dat dat begon te veranderen. De taalbarrière werd steeds groter; de teksten op borden en in winkels waren opeens niet langer leesbaar. Ook de interactie met mensen werd anders. De gebruiken en gewoonten in de volgende landen leidden steeds vaker tot (kleine) misverstanden. De steden bleven lange tijd vertrouwd in hun verschijning, vooral Boedapest doet heel westers aan, maar de dorpen kregen steeds meer een afwijkend karakter. Toch had ik nog steeds niet het gevoel anders te reizen dan ik gebruikelijk was. Ik had een routeboekje dat mij voortdurend de weg wees en ik hoefde niet na te denken over de volgende etappe.

Dat begon te veranderen tussen Belgrado en Sofia; mijn routeboekje was voor mij niet langer van belang en ik belandde in een soort schemerzone. In de dagen voor ik Belgrado bereikte kostte het steeds meer moeite om iedere dag weer op de fiets te stappen. Dat was vooral een mentale kwestie, ik maakte mij erg veel zorgen over mijn financiële situatie en stelde het afbreken van de tent steeds vaker uit. Ik bleef een dag langer hangen in Belgrado dan gepland en voelde me daar vervolgens weer schuldig over. Nadat ik Belgrado achter me had gelaten begonnen mijn hersenen anders te werken. Mijn volgende doel werd Istanboel en ik had niet langer het idee dat ik een vakantietochtje aan het maken was. Ook had ik niet langer het idee met een paar dagen goed doorfietsen weer in Nederland te kunnen zijn. Ik ben benieuwd hoe het de komende weken gaat. Ik heb een paar gesprekken gehad met andere fietsers gehad en we zijn het er over eens dat hoewel fietsen fysiek erg zwaar kan zijn, het vooral een strijd is die tussen de oren wordt uitgevochten.